“กัญชา” คือพืชที่เต็มไปด้วยสารเสพติดหรือเป็นสมุนไพร ที่สามารถรักษาโรค เราลองมาทำความรู้จักกับพืชชนิดนี้กันก่อน
ตามนิยามของสำนักงานราชบัณฑิตยสภาให้ความหมายของ กัญชา ว่าเป็นชื่อไม้ล้มลุกชนิด Cannabis sativa L.
ในวงศ์ Cannabaceae ใบมนแฉกลึกเข้าไปทางก้านหลายแฉก ดอกสีเขียว ช่อดอกเพศผู้และช่อดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน
ใบและช่อดอกเพศเมียที่แห้งเรียก กะหลี่กัญชา ใช้สูบปนกับยาสูบ มีสรรพคุณทำให้มึนเมา เปลือกลำต้นใช้ทำเชือกป่าน และทอผ้า
เหตุที่ทำให้เกิดอาการมึนเมานั่นเพราะกัญชามีฤทธิ์กระตุ้นประสาท (psychoactive action) ทำให้เกิดอารมณ์เคลิ้มสุข
(euphoria) คลายกังวล (relief of anxiety) สงบประสาทและเซื่องซึม (sedation and drowsiness) หากเสพเข้าสู่ร่างกาย
ติดต่อกันเป็นเวลานานจะทำให้ติดและมีผลเสียต่อสุขภาพและจิตใจ
ประเทศไทยกัญชาจึงจัดอยู่ในยาเสพติดประเภท 5 ตามกำหนดในพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ขณะที่องค์การ
อนามัยโลกระบุว่า การเสพติดกัญชาเป็นหนึ่งในโรคที่เกิดขึ้นจริง ในกลุ่มสารเสพติดทั้งหมดพบการเสพติดกัญชามากที่สุด
รองจากการเสพติดสุรา
ในทางการแพทย์กัญชาจัดเป็นพืชสมุนไพร มีบันทึกว่านำกัญชามาใช้เป็นยาในตำราอายุรเวทของชนเผ่าต่าง ๆ มานาน
กว่า 3,000 ปี กระทั่งค้นพบว่ากัญชามีสารออกฤทธิ์ (bioactive compounds) มากกว่า 400 ชนิด พบมากที่สุดคือ
สารแคนนาบินอยด์ (cannabinoids) ได้แก่ เตตร้าไฮโดรแคนนาบินอยด์ (tetrahydrocannabinol) หรือ THC และ แคนนาบิไดอัล
(cannabidiol) หรือ CBD สารดังกล่าวออกฤทธิ์ ยับยั้ง กระตุ้น ระบบประสาท ฮอร์โมน ภูมิคุ้มกัน ผ่านระบบ endocannabinoid ของร่างกาย
ซึ่งเป็นประโยชน์ทางการแพทย์ในการรักษาผู้ป่วยตามผลวิจัยที่รองรับและอยู่ในระหว่างศึกษาเพิ่มเติมในหลายประเทศทั่วโลก
ประเทศไทยมีการประกาศพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษฉบับใหม่ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 ประกาศเมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์
พ.ศ. 2562 อนุญาตให้สามารถนำกัญชามาใช้ในกรณีจำเป็นเพื่อประโยชน์ของทางราชการ การแพทย์ การรักษาผู้ป่วย
หรือการศึกษาวิจัยและพัฒนาการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ได้
กัญชา
ชื่อสามัญ Cannabis, Ganja, Kancha, Bhang, Hemp, Indian Hemp, Marihuana, Marijuana, Dope, Gage, Grass,
Hash, Hashish, Kuf, Mary jane, Pot, Sens, Sess, Skunk, Smoke, Reefer, Weed
ชื่อวิทยาศาสตร์ Cannabis sativa L. Ganja สันนิษฐานว่ามาจากภาษา Bengali ปรากฏในจารึกภาษาสันสกฤตของศาสนา
ฮินดู หมายความถึง Cannabis พืชล้มลุกให้ดอก ในตระกูล Cannabaceae (ประเภทเดียวกับปอ)
วงศ์กัญชา CANNABACEAE